Görmediğim Tanrı’ya Tapmam

Görmediğim Tanrı’ya Tapmam
Alevilik ve Materyalizm
İsmail Kaygusuz

Su Yayınları / Araştırma Dizisi, 344 sayfa

İÇİNDEKİLER

I. ALEVİLİK SİYASETİNİN FELSEFESİ ATERYALİZMDİR

1. Materyalist Felsefe ve İdealizmle Çelişkileri Üzerine Bazı Anımsatmalar

2. Thomas Münzer Neler Yapmayı Düşünmüştür?

3. Şeyh Bedreddin Thomas Münzer’den Daha İleride Bulunmuyor mu?

4. Şeyh Bedreddin Baba İlyas-Baba İshak ve Hacı Bektaş Veli Çizgisi Üzerindedir

5. Hünkâr Hacı Bektaş Veli’nin Siyaseti Felsefi Materyalizmin Dışında Düşünülebilir mi?

II ALEVİ-BEKTAŞİ EDEBİYATINDA FELSEFİ MATERYALİZM

1. Yunus Emre’nin şiir denizinde Materyalizm İki Kulaçta Yakalanır

2. Seyyid İmadeddin Nesimi Ulaştığı “Tanrı Benim” İnancıyla Ölüme Gidiyor

3. Şah İsmail Hatayi’nin şiirlerindeki Felsefi Öz Materyalizmdir

4. Şah Hatayi şiirlerindeki Bu Materyalist Öz İle Dünyayı Değiştirmeye Koyuldu

III. ENELHAK, THEOSİS, MADDE-TANRI BİRLİĞİ ÜZERİNE

1. Antik Din ve İnançlarda Theosis (Tanrılaşma) kavramı

2. Hıristiyanlıkta Teosis ve İnsan-Tanrı Birliği

3. Musevi Mistik Akımlarında Tanrı’yla Birleşme

4. Kabbal Üzerinde Birkaç Söz

5. İslam Tasavvufunun Başlangıcında Kuran’ın Kaynaklığı

6. Muhammed Peygamberin Miracı ve İnsan Görünümlü Tanrı’yla Yüzyüze Sohbet

7. Alevi İnanç Geleneğinde Muhammed’in Miracı

IV. İSLAMIN BATINİ ANLAMDA MATERYALİZME DÖNÜK YÜZÜ ALEVİLİK İNANÇ VE DÜŞÜNCESİNDE TANRI’NIN İNSANDA NESNELLEŞMESİ

1. İslamda Soyut Tanrı İnancına İlk Tepki Ali’den Geldi

2. Hallac-ı Mansur ve Bayezid Bistami’nin Tanrı İle Birleşme Yöntemleri ve Alevilik İnancında Yansımaları

3. Tanrı Halktır Halk da Tanrı’dır

4. Alevi-Bektaşiliğin Tanrı İnancı ve Ali Tanrısallığı

4a. Alevi-Bektaşiliğin Tanrı İnancına Dair Yazılı Örneklemeler

5. Aleviliğin İslam Öncesi ve İslam Dışı Kaynakları Üzerinde Değinmeler

5a. Alevilik İslam’dan ya da Ali’den Önce Var mıydı?

5b. Alevilik ve Mazdekizm

5c. Alevilik ve Hristiyanlık Heterodoksizmi (Paulikienizm-Bogomilizm-Katharizm)

V. ALEVİ-BEKTAŞİ EDEBİYATINDA DEVRİYE’LER VE MADDENİN DÖNÜŞÜMÜ

1. Abdülbaki Gölpınarlı’dan Beklenilmeyen Materyalist Yorum

2. Şiri Baba Toprak, Su, Ateş ve Havadan Libasa Bürünüp Dönüşümlerini Sürdürüyor

3. Şah İsmail Hatayi La-Mekan İlinden Yola Çıkmış

4. Tanrı’ya “Şekil Verip Tıpkı İnsan Eyleyen” Edip Harabi Maddeciliği

5. Edip Harabi’nin “Vahdetname”si

VI. MAKAM-I NAZ’DA TANRI’YLA HESAPLAŞMA SORGULAMA, YERGİ VE YOKSAMA

1.Bayezit Bistami Tanrıya meydan okuyor.

2.Yunus Emre Kimi Sorguluyor Dersiniz?

3. Kaygusuz Abdal Tanrı’nın Anasını Babasını Soruyor

4. Azmi’nin Tanrı’ya Yönelttiği Kuşkular ve Sorular Materyalist Felsefenin Kapsamındadır

5. Fıkralarda Tanrı’ya Başkaldırı ve Materyalizmin Yaşamla Bütünleşmesi

5a. Fıkra: “Balçıktan İnsan Yaratıyorum”

5b. Fıkra: “Utan Ey Tanrı!”

5c. Fıkra: “Göklerin Rabbi Benim”

5d. Tanrı Maddenin Bir Varoluş Biçimi midir?

VII. İMAM ALİ’NİN BİLİMSEL VE TOPLUMCU KİŞİLİĞİ

1. İmam Ali’nin Bilimsel Kişiliği ve Kuramcılığına Kısa Bakış

1a. Ali Hakkında Batılı Bazı Bilim Adamı ve Araştırmacıların Düşünceleri

2. İmam Ali’nin Akıl ve Gönül Penceresinden Derviş Baba’nın Gördükleri

2a. Ali’nin Siyaset Felsefesi: “Utançtır Yoksulu Ezmek, Ona Zulmetmek”

2b. Ali’nin Yaşam Felsefesi: “Kişi Toplumda Aklıyla Yaşar”

2c. Ali’nin Ahlak ve Davranış Felsefesi: “Yerinde Susmak Yalandan Yeğdir”

VIII. İMAM CAFER SADIK VE BİLİM

1. Bilgin ve Kuramcı Cafer Sadık

2. Cafer Sadık ve Bilime Deneysel Yöntemi Sokan “Kimya’nın Babası” Cabir İbn Hayyan

VIII. I. İMAM CAFER SADIK, TAKİYE VE BATINİLİK

I. 1. Cafer Sadık’a İlişkin Genel Bilgiler

I. 2. İmam Cafer Sadık ve Batıni Şilik ya da Proto-Alevilik

I. 3.Usu’lu Kâfi’den Cafer Sadık’ın Tanrı Anlayışına İlişkin Örneklemeler

I. 3a. İmam Cafer Sadık’a Göre Tanrı Görülebilir

I. 3b. Cafer’in Yeryüzündeki Herşeyden ve Gelecekten Nasıl Haberi Var

I. 4. İmam Cafer Sadık ve Takiye Öğretisi

I .4a. İmam Cafer Sadık’tan İlginç bir Genel Takiye Örneği

I. 4b. İmam Cafer Sadık ve Abul Khattab Takiyesi

I. 4c. Şehristani’de Hattabiler (Khattabiyya)

IX. ALEVİLİĞİN DİNSEL İNANÇ KÜLTÜRÜNDE YAZILI TEMEL KAYNAKLAR VE İKİ ÖRNEK

1. Alevi İnançlı Halkların Tüm Siyasetleri Ali ve Ehlibeyt Adına ve Onlardan  Gelen Bilgiler İnanç İlkeleridir

2. Yazılı Kaynakların Gizli Kalmasının Nedenleri Vardır

3. Proto Aleviliğin ve Şii İmamiyenin Önemli Temel Yazılı Kaynaklarından Örneklemeler

4. Proto Aleviliğin/Batıniliğin İlk Yazılı Kaynaklarından Ummu’l Kitab

5. Basra’da Kurulmuş Toplumsal ve İnançsal Örgüt İHVANUS SAFA (Saf, Temiz Kardeşler) ve RİSALELERİ

5a. İhvan Us Safa Risaleleri’nin Tarihi ve Yazarlarına Gelince

5b. Müzik Üzerine Yazılmış Risale’den Kısa Bir Örnek

X. HACI BEKTAŞ VELİ’NİN MAKALAT’I SAİD EMRE VE MATERYALİZM

1. Makalat’ta Neler Anlatılmaktadır?

2. Vilayetname’de Molla Sadeddin

3. Sevgi Kazanından Doğan Said Emre’den Şiir Örnekleri ve Maddeciliği

XI. HACI BEKTAŞ VELİ VE BABAİLER AYAKLANMASINA İLİŞKİN TARİHSEL GERÇEK:
HACI BEKTAŞ AYAKLANMANIN SONLARINA DOĞRU BİLİNÇLİ OLARAK SAVAŞIN DIŞINA ÇIKARILDI

1. Geçmişteki Olaylara Çarpık Bakış Tarihi Yalan Konuşturur

2. Babai Ayaklanması ve Hacı Bektaş Veli

3. Hacı Bektaş Veli Bir Kararla Bilinçli Olarak Savaşın Dışına Çıkarıldığını Elvan Çelebi’nin Dizeleri Açıkça Göstermektedir

XII. KIZILBAŞLIĞINI İNKAR ETMEYEN HİÇBİR ALEVİ “BEN KOMÜNİSTİM” DEMEKTEN  DE ÇEKİNMEZ

1. Kızılbaşlık Anadolu Aleviliğinin Siyasi Adıdır

2. Alevi Siyasetleri Felsefi Materyalizm Temeli Üzerine Kurulmuştur

3. Osmanlı Yönetimi Nizamü’ı Mülk Patentli Yalanlar Kızılbaşlar İçin daha da Artırarak Kullanıldı

4. Kemalistler de Komünistler İçin Nizamü’l Mülk’e Sarılıyorlar

5. Devletin Amacı Alevi Toplumunu Sindirip, Devrimci Komünistlerin Özkaynağını Kökünden kurutmaktır

XIII. ALEVİLİĞİN KOMÜNİST ÜTOPİA’SI: RIZA KENTİN’DE CANI CANA MALI MALA KATMAK

1. Rıza Kenti’nde Kimsenin Malı-Mülkü Yoktur ve Kimse Kimseyi Sömürmüyor

2. Rıza Kenti’ne Bir Dünyalının Yolu Düşer ve Şaşırır Kalır

3. Rıza Kenti’ni Ozanlar da Değişik Biçimlerde İşlemişlerdir

4. Aleviliğin Rıza Kenti, Karmatilerin Başkenti

Al-Ahsa/Lahsa’dır, Onun Özlemidir

4a. Nasır Husrev Anlatıyor: Karmati Başkenti Lahsa Zamanın Dünyasının Hiçbir Kentine Benzemiyordu

4b. Bu Kentte Kimsenin Özel Mülkü Yoktur Alışveriş de Parayla yapılmaz

4c. Lahsa Kentinde Herşey Ortak Olduğu gibi, İnsanların İnanç ve Davranışlarında Tam Bir Özgürlik Vardı

XIV. “ALEVİ-BEKTAŞİ KİMLİĞİ” KİTABININ ELEŞTİRİSİ

1. Alevilik Türk-İslam Sentezinde

Düşmanca Yokedilmek İsteniyor

2. Örnek gösterilen Yazarlar, Yöntemleri ve Yazarın Asıl Amacı

3. Varsayımın Yanlışlığı, Yöntem ve Deneklerin Seçimindeki Subjektiflik

4. Çelişkili söylemler ve Tarihsel Bilgi Yanlışları Peşpeşe Sıralanmış

5. Kur’an-ın Açmazları Vardır Değişikliklere Uğratılmıştır, Örneklemeler

6. Bu Kitapta Yansıyan Bilim Değil Önyargı, Objektiflik Değil Subjektiflik, Dostluk İse Hiç Değil

XV. İMAM CAFER BAYRUĞU’NUN HAZIRLANIŞI VE KIZILBAŞLIK

1. Anadolu Aleviliğinin Kızılbaşlık Siyasetine Genel Bakış

2. “Buyruk” Kızılbaş Siyasetinin Ürünüdür ve Hacı Bektaş Veli’nin Yapıtlarındaki İlkeler Kaynaklık Etmektedir

3. İsmaili-Kızılbaş İlişkileri ve Buyruk’un Batıni Kaynakları

4. Buyruk’a Kaynaklık Etmiş Çok Önemli Bir Yapıt da Nasîruddin Tusi’ye Ait Rawdat al-Taslim’dir (Teslimiyet Bahçesi)

XVI. PİR BALIM SULTAN VE KIZILBAŞLIK SİYASETİ

1. Balım Sultan’ın Ortaya Çıkışı

II. Beyezid Siyasetinin Ürünü müdür?

2. Şah İsmail İle Balım Sultan’ın Kızılbaşlık Siyasetinin Yönleri Farklıydı

3. Şah İsmail’in Gizli Amacı Hacı Bektaş Dergâhını Ziyaret Etmekti

4. Sultan II. Beyezid Bir Taşla İki Kuş Vuracağını Hesaplıyordu

5. Balım Sultan Tebriz’den Yönetilen Kızılbaş Devletinin Oluşumuna Karşıydı

XVII. ANADOLU ALEVİLİĞİNİN KIZILBAŞ SİYASETİN’DEN KESİTLER I

1. Kızılbaşlık Siyasetinin Başlangıç Yılları ve Önkoşulları

2. Anadolu Alevileri Benimsedikleri Kızılbaşlık Bilincini Siyasallaştırmaya Yöneldiler

3. Kızılbaş Türkmenler Kendilerine Bir Alisoylu Önder Yetiştiriyorlar

4. Kızılbaşlık Şah İsmail İle Aleviliğin Devlet Siyasetine Dönüşmüştü

5. Kızılbaş-Safevi Devlet Yönetimi Zeydi Devleti Gelenekleri Üzerinde Temellendirildi

6. Kızılbaş Önderler “Ehl-i İhtisas” Adıyla Bir Çeşit İhtilal Konseyi Oluşturmuş Siyaset Yapıyor ve Devlet Yönetiyorlardı

7. Küçük Asya (Anadolu) ve Kızılbaş-Safevi İlişkisi

XVIII. ANADOLU ALEVİLİĞİNİN KIZILBAŞ SİYASETİN’DEN KESİTLER II

1. Kızılbaşlar Önderlerin Anadolu’da Etkin İnançsal Propagandaları

3. Şah İsmail’in Anadolu Kızılbaşlık Siyasetine İhaneti; İran Aristokrasisinin Devreye Girmesiyle Amacı Değişiyor

XIX. “SUFİ KIRAN” ÇALDIRAN SAVAŞI  VE ÇALDIRAN SONRASI KIZILBAŞ YÖNETİMLERİN ÇÖKÜŞ EVRESİ

1. Şah İsmail Hatayi’nin bir Şiirinde Çaldıran Savaşı

1a. Şiirin Açıklaması ve Verdiği Farklı Bilgiler

2. Savaş Öncesi Yavuz Selim ile Şah İsmail’in Siyasetleri

3. Yavuz Selim Ordusuyla İstanbul’dan Çaldıran’a Beş Ayda Ulaştı

4. Çaldıran, Kızılbaşların Birliği İçin Çok Önemli Bir Dönüm Noktasıydı

5. Çaldıran Bir Kırım Savaşıdır: Savaşın Sonunu Ateşli Silâhlar Baştan Belirlemişti

6. Çaldıran Sonrası ve Şah Tahmasb’ın İlk Döneminde Kızılbaş Yönetimi

7. Sonuç: İrandaki Kızılbaş Yönetim Güçlü Görünümü Altında Zayıflığı Yaşıyordu

XX. TARİH BOYU KARŞIT DÜŞÜNCE VE İNANÇ TOPLULUKLARINA KARŞI KULLANILAN

BASKI YÖNTEMLERI

1. 17.ve 19.Yüzyıllardan Farklı İki Örnekleme Daha

1a. 150 bin Kızılbaş Celali’nin Kırımı ve Sultan Ahmed Camisi

1b. Kuyucu Murat Murat Paşa’ya Dair Yazılanlar

1c. Ve Mavi Caminin Yapılışı

2. 30 bin Komüncünün.Kırımı ve Sacré Coeur Kilisesi

2a. Ve Sacré-Coeur Kilisesi Yapılıyor

XXI. GÜNCEL DURUMA DEĞINMELER VE SÜNNİLERE SORULAR!

1. Bazı Diyalektik Saptamalar ve Günceldeki Alevilik Sünnilere Sorular Nedir Sünnilik?

XXII. SONSÖZ YERİNE BİR DEVRİMCİ YİĞİDİ ANALIM: KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’IN TAHTINI SARSAN GENÇ, OĞLAN ŞEYH İSMAİL MAŞUKİ (1508-1528)

1. İsmail Maşuki Kimdir ve Ne Yapmıştır?

2. Şeyhülislam Ebu Suud Efendi ve İsmail Maşuki

3. Şeyh İsmail Maşuki’nin Hallacı Mansur’dan Şeyh Bedreddin’e Ulaşan Batıni Düşünceleri

4. İsmail Maşuki’nin Sözde Tanıkların İfadeleriyle Divan-ı Hümayun’da Başı Kesilerek İnfazına Hüküm Veriliyor

Alevilik ya da Heterodoks İslam, Sünnilik ya da Ortodoks İslam gibi dinsel inanç boyutu ağır basan tamamıyla değişmez-dogmatik kuralların uygulanması olan bir sistem değildir. Toplumsal ve siyasal yanı daha güçlü; sürekli gelişim ve dönüşümlere açıktır. Alevi toplumlar, inançlarının doğası gereği hep devrimci muhalefet olmuş; çeşitli coğrafyalarda yüzlerce kere egemenlere başkaldırarak, uğradığı büyük kırımlara rağmen varlığını sürdürmüştür. Böyle bir inancın felsefesi ve siyasetini idealist bakış açısından incelemeye kalkarsanız doğru sonuçlara asla varamazsınız. Ancak tarihsel materyalizmin yöntem ve ilkelerini Alevi inançlı toplumların güncel ve tarihsel yaşamı ve geçirmiş olduğu tarihsel süreçlerine uygulamakla bilimsel gerçekliğe ulaşabilirsiniz. Zira gerçek bilimsel dünya anlayışını bu yöntem sağlar. Diyalektik materyalizm bilimlerden ayrılamaz. Bilimlere dayanarak ilerleyen, onlardan sentez yapan ve ayrıca bilimlere de geniş ölçüde yardım eden tarihsel materyalizm, diyalektik materyalizmin ilkelerini topluma uygular. Elinizdeki kitap bu amaca yönelik uygulamalar denemesidir.

Geoges Politzer’in dediği gibi; „Dünyaya doğrudan bakmak materyalizm, gerçek gelişmesi içinde bakmak ise diyalektik materyalizmdir. Diyalektik toplumun gelişmesini açıklayan yasaları inceler. Diyalektik, materyalist bir dünya anlayışına tamı tamına uygun gelen tek yöntemdir.