Savaş ÇOBAN *
Şeyh Bedreddin’i ilk defa lisede tarih derslerinde duydum. Fetret devrinin sonrasında meydana gelen sıradan bir ayaklanma olarak ele alınıyordu. Tarih ve toplum açısından önemi göz ardı ediliyor ve resmi tarih anlayışıyla çarpıtılıyordu. Birkaç sene sonra Nazım Hikmet’in Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı’nı okuyunca Şeyh Bedreddin’in önemini anladım. Bu toprakların ve dünyanın en önemli devrimcilerinden biriydi. Söyledikleri ve yaptıklarıyla örnek alınacak bir insandı. O ve yoldaşları Torlak Kemal ve Börklüce Mustafa düşündüklerini gerçekleştirmek için harekete geçtiler, ayaklandılar ve düzenli orduyla savaştılar. Sonunda yenildiler…
“Hep bir ağızdan türkü söyleyip
hep beraber sulardan çekmek ağı,
demiri oya gibi işleyip hep beraber,
hep beraber sürebilmek toprağı,
ballı incirleri hep beraber yiyebilmek,
yârin yanağından gayrı her şeyde
her yerde
hep beraber!
diyebilmek
için
on binler verdi sekiz binini..
Yenildiler.”
Nazım Hikmet’in dediği gibi “Tarihsel, sosyal, ekonomik şartların zarurî neticesi bu!” idi. Dünya devrimci hareketine yüzyıllar öncesinden en önemli katkıyı yapan insanlar bu topraklarda yaşadılar, savaştılar ve düştüler. Tohumlar serperek karıştılar toprağa ve sonradan gelen tüm devrimcileri etkilediler.
Su Yayınları tarafından yayınlanan Barış Çoban’ın hazırladığı “Tarih – Ütopya – İsyan ŞEYH BEDREDDİN” isimli kitapta Şeyh Bedreddinle ilgili birçok yazarın araştırma ve değerlendirmeleri yer alıyor. Kitapta yer alan yazarlar; Ernst Werner, Hikmet Kıvılcımlı, Nedim Gürsel, Ali Yaman, İsmail Kaygusuz, Yağmur Say ve Barış Çoban. Bu yazarların Şeyh Bedreddin üzerine yazdığı birbirinden farklı düşünceleri okudukça insan birden fazla Şeyh Bedreddin varmış gibi düşünüyor, çünkü her yazar kendi çerçevesinden bakıyor bir insana ve bir döneme…
Şeyh Bedreddin Serez’in esnaf çarşısında asıldı. Ama düşüncesi bizlere yadigar kaldı. Onun peşinden gidenler güzel gelecek umutlarını hiç yitirmediler. Onun bir gün geri geleceğine inandılar. İnanıyoruz ki bir gün geri gelecek o peşinde binlerce müridiyle… Ak libasla ve yalın kılıç… gelecek yine….
* M.Ü. Doktora Öğrencisi
“Tarih – Ütopya – İsyan ŞEYH BEDREDDİN” / Hazırlayan: Barış Çoban / Yazarlar: Ernst Werner, Hikmet Kıvılcımlı, Nedim Gürsel, Ali Yaman, İsmail Kaygusuz, Yağmur Say, Barış Çoban / Su Yayınları / Tarih – Araştırma – İnceleme / 232 Sayfa